Các câu hỏi thường gặp trong pháp luật lao động (tái bản lần 1, có chỉnh sửa bổ sung theo Bộ luật lao động 2019)

CÁC CÂU HỎI THƯỜNG GẶP TRONG PHÁP LUẬT LAO ĐỘNG
(Tái bản lần 1, có chỉnh sửa bổ sung theo Bộ luật lao động 2019)

LỜI TỰA

Thư chúng ta đã biết, mối quan hệ lao động được xem là một trong những mối quan hệ phổ biến nhất, bên

cạnh các mối quan hệ khác ví dụ như mối quan hệ dân sự, mối quan hệ thương mại, mối quan hệ kinh doanh. Hàng chục triệu người lao động và hàng triệu tổ chức, doanh nghiệp tại Việt Nam đang duy trì các mối quan hệ lao động, cùng với hàng nghìn văn bản pháp lý từ Luật, Nghị định, Thông tư, công văn được các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền từ Trung ương đến các cấp ở địa phương ban hành trong nhiều thời kỳ khác nhau để điều chỉnh và quản lý mối quan hệ này. Với số lượng văn bản pháp lý đồ sộ được ban hành ở nhiều thời kỳ khác nhau như vậy, thật khó để bạn đọc có thể tìm, đọc, hiểu và áp dụng đúng và đầy đủ, làm mất khá nhiều thời gian không chỉ cho những người bình thường mà ngay cả những nhà làm luật, những người nghiên cứu pháp luật, người làm công tác nhân sự trong doanh nghiệp, luật sư nội bộ, luật sư hành nghề, luật gia và các viên chức ở các cơ quan Nhà nước có liên quan. Trên thực tế, có không ít văn bản pháp lý được ban hành với nội dung khá chung chung, chưa rõ ràng hay có thể được hiểu ở nhiều cách khác nhau tùy theo người đọc đang nhìn góc độ nào hoặc các văn bản pháp luật này thậm chí còn mâu thuẫn với nội dung của các văn bản pháp luật khác, khiến người đọc cảm thấy khó hiểu và không yên tâm khi áp dụng.

Hiểu được những khó khăn của bạn đọc như đã nêu ở trên, tác giả, một luật sư với 25 năm kinh nghiệm tư vấn cho nhiều khách hàng trong và ngoài nước trong lĩnh vực pháp luật lao động của Việt Nam, đã thuyết trình tại nhiều hội thảo chuyên đề và tham gia huấn luyện và giảng dạy các chương trình đào tạo pháp luật lao động cho doanh nghiệp và các tổ chức xã hội nghề nghiệp, có nhiều bài viết chuyên đề cho các báo, tạp chí chuyên ngành, được các báo, đài phỏng vấn cũng như tham gia góp ý các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật mới trong lĩnh vực pháp luật lao động, đã hợp tác cùng với Câu lạc bộ Nhân sự Việt Nam (VNHR) xuất bản Quyển sách Các Câu Hỏi Thường Gặp Trong Pháp Luật Lao Động này. Những câu hỏi trong Quyển sách này thường không có câu trả lời được tham chiếu trực tiếp từ các văn bản pháp luật lao động có liên quan, hay nếu có thể tham chiếu được trực tiếp thì người đọc phải tham chiếu nhiều văn bản pháp luật khác nhau cùng một lúc mới có câu trả lời đúng. Nếu chưa có văn bản pháp luật để tham chiếu hay chỉ có thể tham chiếu các văn bản pháp luật mà quy định thật sự không rõ ràng, tác giả phải vận dụng các quy định của pháp luật ở các lĩnh vực pháp luật khác có tính chất tương tự hay thậm chí phải sử dụng kỹ năng phân tích luật của luật sư để tìm ra các câu trả lời hợp lý và hợp tình nhất. Đối với các câu hỏi mà không thể trả lời được bằng các cách như được nêu ở trên, tác giả phải kiểm tra thực tiễn áp dụng thông qua việc tham khảo các công văn hướng dẫn từ các cơ quan quản lý lao động địa phương hay những hướng dẫn không chính thức từ các chuyên viên của các cơ quan quản lý lao động địa phương tại từng thời điểm. Nhìn chung, các câu trả lời trong Quyển sách này được biên soạn từ góc nhìn chủ yếu từ các quy định mới nhất của pháp luật lao động Việt Nam và thực tiễn áp dụng tại doanh nghiệp, nhằm giúp các doanh nghiệp vừa tuân thủ pháp luật lao động lại vừa đáp ứng được yêu cầu của các cơ quan quản lý lao động địa phương.

Tóm lại, các câu trả lời trong Quyển sách này đã được biên soạn dựa trên nguyên tắc sau: “Quy định của pháp luật + Lý luận + Thực tiễn + Tình hình thực tế tại doanh nghiệp”. Như vậy, nếu nhìn các câu hỏi và câu trả lời trong Quyển sách này ở các góc độ khác, ví dụ như từ góc độ của các cơ quan quản lý Nhà nước về lao động các cấp hay từ góc độ bảo vệ người lao động của các hội, đoàn, nghiên cứu pháp luật của các luật gia hay tham khảo của nhà làm luật và học thuật của sinh viên, thì có thể các câu trả lời của các câu hỏi này sẽ ít nhiều có sự thay đổi.

Đây là lần tái bản đầu tiên của Quyển sách này, những góp ý của bạn đọc đã được tác giả ghi nhận với tinh thần cầu thị và đã điều chỉnh và bổ sung cho phù hợp. Cùng với việc Bộ luật Lao động 2019 đã có hiệu lực từ ngày 01/01/2021 và có một số văn bản pháp luật được ban hành đầu năm 2021 để hướng dẫn thi hành Bộ luật Lao động 2019, các câu hỏi và câu trả lời của Quyển sách này cũng đã được thay thế, sửa đổi và bổ sung theo cho phù hợp.

Tác giả mong rằng sẽ nhận được nhiều góp ý của bạn đọc cho Lần tái bản đầu tiên này thông qua địa chỉ email [email protected] để nội dung của Quyển sách ngày càng được hoàn thiện, bao quát, đầy đủ và chính xác hơn trong các lần tái bản sau.

Trân trọng

Luật sư Nguyễn Hữu Phước